Học phí
Các trường công lập :
Các trường trong hệ thống giáo dục Pháp tương đối rẻ so với các nước nổi tiếng về du học như : Anh, Mỹ, Úc…
Đối với bậc đại học (licence), mức giá là 170€/năm , bậc thạc sĩ (master) là 243€/năm và tiến sĩ (doctorat) là 380€/năm
Sở dĩ có mức giá như vậy bởi chính phủ đã hỗ trợ một phần trăm không nhỏ. Tuy nhiên , bắt đầu từ năm học 2019-2020, một bộ luật mới được ban hành: thay đổi mức giá của năm học đầu tiên đối với sinh viên nước ngoài. Nếu bạn nhập học lần đầu tiên vào hệ thống của Pháp, bạn sẽ phải đóng thêm 2,700-3,700€ cho năm L1 hoặc M1. Xem thêm tại đây
Một số trường thuộc hệ Polytechnique, Grande École, IAE, INSA… còn có những ưu đãi về nhà ở kí túc xá cho các bạn, và hệ thống giảng dạy cũng khác so với các trường đại học (université).
Đối với hệ thống các trường tư nhân (privée):
Học phí cũng không quá đắt đỏ, rơi vào tầm khoảng 8,000-10,000€/năm. Đương nhiên rằng theo học tại các cơ sở này bạn sẽ được hưởng một cơ sở vật chất tốt hơn, có nhiều cơ hội thực tập hoặc kiếm việc làm tốt sau khi ra trường, đặc biệt là khối ngành Quản lí Nhà hàng – Khách sạn, Truyền Thông, Kinh tế…
Chi phí đời sống
Tiền thuê nhà:
Nếu ở CROUS, bạn sẽ thuê được nhà với mức giá khá rẻ so với bên ngoài, tuy nhiên tùy vào thời điểm, tùy vào cơ sở mà bạn có thể xin được nhà hoặc có được một phòng ưng ý (một số cơ sở có những phòng có bếp và vệ sinh riêng với 400€/tháng chưa trừ CAF). Nếu không bạn được ở một phòng tiêu chuẩn, dùng chung bếp và vệ sinh với các bạn khác, như vậy sẽ khá bất tiện.
Ngược lại, thuê nhà ngoài, bạn hoàn toàn có thể chọn lựa theo ý muốn, chẳng hạn như ở cùng phòng với một bạn khác, ở ghép cùng nhà riêng phòng ngủ, hoặc với giá cao hơn bạn có thể ở studio biệt lập.
Số tiền dự trù để thuê nhà ở Aix thì cao hơn (400-600€/tháng), và nhà cũng khó kiếm hơn; còn ở Marseille là 300-500€/tháng bạn nên chọn nhà nào trung tâm, tiện đi lại, mua sắm nhưng ở khu an toàn tránh mất cắp (tránh khu Noailles, hoặc quận 3 hoặc các quận hẻo lánh như 12,13,14,15…).
Nếu tiền nhà chưa bao gồm điện hoặc nước hoặc internet (charges non-compris) các bạn sẽ phải trả thêm khoảng 30€/tháng mỗi loại charge.
Tiền đi lại :
Nếu bạn « học ở đâu sống ở đó », thì ở mỗi thành phố tiền đi lại sẽ tầm 100- 200€/năm (bạn sống ở Aix thường sẽ đi bộ, không tốn tiền đi lại vì thành phố nhỏ). Và nếu sống ở Aix hoặc Marseille, đi học ở thành phố còn lại thì sẽ mất 365€/năm (cho người dưới 26 tuổi), sử dụng cho hệ thống Aix-en-bus và RTM.
Thêm vào đó, thẻ này bạn có thể dùng để đi đến các thành phố lân cận (Cassis, La Ciotat, Miramas…) và đi được ra sân bay Marseille mà không phải mua vé 7€/lượt nên theo mình đây cũng có thể là một « kế sách » tiết kiệm hơn cho những bạn ưa thích du lịch.
Tiền ăn uống :
Mặc dù có vẫn có những ngôi chợ họp ngoài đường (rất phổ biến tại Aix-en- Provence), các bạn sinh viên vẫn ưa đi siêu thị hơn, bởi chợ chỉ họp vào ban ngày và không bày bán đủ thức như siêu thị.
Một lần đi chợ bạn nên mua đủ đồ cho một tuần, và tiêu tầm 20-30€/lần đi chợ. Tưởng có vẻ đắt nếu tính ra tiền Việt (tầm 780,000 vnd), nhưng nếu bạn đi làm thêm lương tháng 600€, bạn sẽ thấy giá cả rất phải chăng, ngoài ra bạn hầu như sẽ ăn ở chỗ làm nên tiền ăn sẽ giảm nữa!
Các mặt hàng giá rẻ hơn Việt Nam là trứng, sữa, thịt gà… nếu so với thu nhập bên này. Và một điều đặc biệt của các nước phương tây : rau đắt hơn thịt!
Ngoài việc đi chợ, các quán ăn nhà hàng thì sao nhỉ? Một phần ăn chính đủ no là khoảng 10-15€/phần (resto trong trường rẻ hơn, một bữa trưa có giá 3-5€/phần). Vậy vị chi là tầm khoảng 100-150€/tháng (tính dư cho một vài bữa ăn hàng cùng bạn bè)
Tiền điện thoại :
Một gói cước trả trước là 5-10€/tháng tùy vào nhu cầu sử dụng của mỗi người. Xem thêm về đăng kí sim và các gói cước tại đây.
Tiền bảo hiểm (không bắt buộc):
Bảo hiểm chi trả thêm 30% còn lại (70% nhà nước hỗ trợ), tùy vào nhu cầu để đăng kí gói, khoảng 20€/tháng. Xem thêm các loại bảo hiểm tại Pháp tại đây.
Tổng cộng, một tháng bạn sống tại Pháp cần khoảng 600-700€/tháng, một năm học cần khoảng 7000€ (đúng với điều kiện chứng minh tài chính khi xin thẻ cư trú)